دسترسی سریع به مطالب
تحول هوش مصنوعی و نگرانیهای جدید پیرامون حریم خصوصی کاربران
هوش مصنوعی (AI) بهسرعت در حال تغییر نحوه زندگی و کار ما است و شرکتهایی همچون متا (که قبلاً با نام فیسبوک شناخته میشد) و OpenAI در خط مقدم این تحولات قرار دارند. هرچند این پیشرفتها راحتی بسیاری به همراه آوردهاند، اما همزمان سؤالات مهمی درباره حریم خصوصی و امنیت اطلاعات کاربران مطرح شده است. رویدادهای اخیر نشان دادهاند که شرکتها برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی از دادههای شخصی کاربران استفاده میکنند. این موضوع بهخصوص برای متا، که اخیراً به دلیل استفاده از دادههای کاربران مورد بررسی قرار گرفته، تبدیل به یک مسئله جدی شده است.
اعتراف متا به استفاده از دادههای کاربران برای آموزش هوش مصنوعی: یک نگرانی رو به رشد
در یکی از جلسات تحقیقاتی سنای استرالیا، مدیر جهانی حریم خصوصی متا، ملیندا کلیباو، اظهار داشت که متا از دادههای شخصی کاربران خود، از جمله پستها و تصاویر، برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی استفاده میکند. این اعتراف بهویژه زمانی صورت گرفت که کلایباو در ابتدا منکر این اتهام شد. در این جلسه، سناتور دیوید شوبرج به اسنادی اشاره کرد که نشان میداد متا از سال ۲۰۰۷ شروع به جمعآوری پستهای عمومی کاربران، از جمله تصاویر و متنهای به اشتراک گذاشتهشده در فیسبوک و اینستاگرام، کرده است.
وقتی شوبرج از او پرسید: «متا تصمیم گرفته که تمام تصاویر و متنهای پستهای عمومی از فیسبوک و اینستاگرام را از سال ۲۰۰۷ جمعآوری کند، مگر اینکه این پستها بهصورت خصوصی تنظیم شده باشند، درست است؟» کلایباو در نهایت تأیید کرد و گفت: «درست است.»
میزان دادهای که استفاده میشود چقدر است؟
این اعتراف، نگرانیهای جدی پیرامون حریم خصوصی ایجاد کرده است. کلایباو ادعا کرد که متا حسابهای افراد زیر ۱۸ سال را اسکن نمیکند، اما هنگامی که سناتور تونی شلدون از او پرسید آیا تصاویر عمومی فرزندانش که در حساب خود او به اشتراک گذاشته شدهاند، اسکن میشوند یا خیر، او تأیید کرد که این تصاویر نیز مورد اسکن قرار میگیرند. این موضوع باعث شده بسیاری از والدین و کاربران نگران شوند که آیا اطلاعات آنها واقعاً امن است یا خیر.
سوالی که همچنان بیپاسخ مانده این است که با دادههای کسانی که در زمان ایجاد حساب کاربری کمتر از ۱۸ سال سن داشتند و اکنون بالغ هستند، چه اتفاقی میافتد؟ نمایندهای از متا از ارائه توضیحات دقیق درباره اینکه آیا دادههای اولیه این کاربران نیز برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی استفاده شده یا خیر، خودداری کرد. این مسئله همچنان یک شکاف بزرگ در درک کامل ابعاد جمعآوری دادهها را نشان میدهد.
تفاوت در حفاظت از حریم خصوصی در مناطق مختلف جهان
نگرانی دیگری که مطرح شده این است که متا چگونه حریم خصوصی کاربران را در مناطق مختلف جهان بهطور متفاوتی مدیریت میکند. در اتحادیه اروپا، کاربران این امکان را دارند که از استفاده از دادههای خود برای آموزش هوش مصنوعی انصراف دهند. اما متا این گزینه را برای کاربران استرالیایی فراهم نکرده است، که منجر به ناراحتی و نگرانیهایی درباره شفافیت شده است.
این تفاوت در برخورد با کاربران، سوالاتی درباره تعهد متا به حفظ حریم خصوصی کاربران در سراسر جهان ایجاد میکند. بهویژه در استرالیا، کاربران احساس میکنند که از حقوق خود عقب ماندهاند و نمیدانند چرا دادههایشان بدون رضایت مورد استفاده قرار گرفته است، در حالی که کاربران اروپایی حق انصراف داشتهاند.
اهمیت شفافیت و حفاظت از دادهها
اعتراف متا به استفاده از دادههای کاربران برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی، نشاندهنده یک مسئله بزرگتر است: نیاز به شفافیت بیشتر در نحوه مدیریت دادههای کاربران توسط شرکتهای فناوری. سیستمهای هوش مصنوعی برای عملکرد بهینه به دادههای زیادی نیاز دارند، اما استفاده از دادههای شخصی بدون اطلاع کاربران، نقض اعتماد محسوب میشود. مردم باید این حق را داشته باشند که بدانند اطلاعاتشان چگونه و برای چه مقاصدی استفاده میشود و این حق را داشته باشند که اگر نمیخواهند دادههایشان مورد استفاده قرار گیرد، از این فرایند انصراف دهند.
توسعه سریع هوش مصنوعی هیجانانگیز است، اما همزمان نیاز به مقررات سختگیرانهتری برای حفاظت از حریم خصوصی کاربران را نیز ایجاب میکند. ضروری است که شرکتها بهطور شفاف اعلام کنند که چگونه از دادهها استفاده میکنند و به کاربران اجازه دهند تصمیمات آگاهانهای بگیرند. اعتماد میان شرکتهای فناوری و کاربران آنها به این شفافیت بستگی دارد.
نتیجهگیری: پاسخگو بودن شرکتها در برابر استفاده از دادهها
همانطور که فناوری هوش مصنوعی پیشرفت میکند، شرکتهایی مانند متا باید پاسخگو باشند که چگونه از دادههای شخصی کاربران استفاده میکنند. اعتراف اخیر مبنی بر اینکه متا تصاویر و پستهای کاربران را بدون اطلاع آنها برای آموزش هوش مصنوعی جمعآوری کرده، نگرانیهای زیادی را به وجود آورده است که نباید نادیده گرفته شوند. این موضوع نشان میدهد که نیاز فوری به حفاظت از حریم خصوصی و افزایش شفافیت در نحوه مدیریت دادهها وجود دارد.
حریم خصوصی یک حق اساسی است و شرکتها باید این حق را جدی بگیرند. کاربران باید بدانند اطلاعاتشان چگونه مورد استفاده قرار میگیرد و باید قدرت کنترل بر نحوه استفاده از آن را داشته باشند. با ادامه تأثیرگذاری هوش مصنوعی بر آینده ما، حفظ حریم خصوصی باید یکی از اولویتهای اصلی برای همه طرفهای درگیر باشد.
پیامدها برای کاربران
برای کاربران روزمره، نکته کلیدی این است که فعالیتهای آنلاین شما ممکن است به شیوههایی که از آنها آگاه نیستید، مورد استفاده قرار گیرد. در حالی که شرکتهایی مانند متا خدمات رایگانی ارائه میدهند، آنها از دادههای شما به عنوان بخشی از معامله استفاده میکنند. بنابراین، مهم است که مطلع باشید این شرکتها چگونه دادههای شما را جمعآوری میکنند و به کجا میبرند. بهروز نگهداشتن تنظیمات حریم خصوصی و محتاط بودن در مورد اطلاعاتی که بهصورت عمومی به اشتراک میگذارید، میتواند به محافظت از اطلاعات شخصی شما کمک کند. با توجه به اینکه پلتفرمهای دیجیتال نقش بزرگی در زندگی ما ایفا میکنند، کنترل بر دادههای خود از همیشه مهمتر است.