با توجه به افزایش استفاده از ارزهای دیجیتال در جهان و همچنین تلاش‌های نهادهای نظارتی برای کنترل و قانون‌گذاری این بخش، خبرهایی از دستگیری افرادی که به صورت غیرقانونی به فعالیت در این زمینه مشغول هستند، به گوش می‌رسد. یکی از این خبرها مربوط به اتهام جنایی علیه «اولومیده اوسونکویا» در بریتانیا است که به دلیل راه‌اندازی شبکه‌ای از دستگاه‌های خودپرداز ارز دیجیتال دستگیر شده است.
اولین پرونده جنایی بریتانیا در زمینه دستگاه‌های خودپرداز ارز دیجیتال
اداره رفتار مالی بریتانیا (FCA)، سازمان نظارتی که وظیفه نظارت بر بازارهای مالی و پولی بریتانیا را بر عهده دارد، برای اولین بار در تاریخ این کشور علیه فردی به اتهام راه‌اندازی شبکه‌ای از دستگاه‌های خودپرداز ارز دیجیتال (ATM) اقدام به طرح اتهام جنایی کرده است. طبق اطلاعات منتشر شده توسط FCA، اولومیده اوسونکویا، اولین فردی است که به دلیل فعالیت غیرقانونی در این زمینه دستگیر شده است. این سازمان اعلام کرده که شبکه خودپردازهای ارز دیجیتال اوسونکویا از تاریخ ۲۹ دسامبر ۲۰۲۱ تا ۸ سپتامبر ۲۰۲۳ بیش از ۲.۶ میلیون پوند (معادل ۳.۴ میلیون دلار) تراکنش ارز دیجیتال را پردازش کرده است.
تخلفات متعدد و سنگین
طبق اعلام FCA، اوسونکویا به دو مورد تخلف از قوانین مبارزه با پولشویی (Money Laundering Regulations یا MLRs) متهم شده است. این مقررات که در سال ۲۰۱۷ تحت عنوان قوانین مبارزه با پولشویی، تامین مالی تروریسم و انتقال وجه (اطلاعات مربوط به پرداخت‌کننده) به تصویب رسیده‌اند، چارچوب‌هایی را برای مقابله با فعالیت‌های غیرقانونی مالی تعیین می‌کنند. در این میان، یکی از وظایف اصلی این مقررات، نظارت بر فعالیت‌های مشکوک در حوزه ارزهای دیجیتال است، که به دلیل پتانسیل بالا در تسهیل پولشویی و تامین مالی تروریسم، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
علاوه بر این، اوسونکویا با دو اتهام دیگر تحت قانون جعل و تقلب سال ۱۹۸۱ نیز مواجه است. وی متهم به ایجاد و استفاده از مدارک جعلی در فعالیت‌های مالی خود شده است. این موضوع نشان‌دهنده استفاده از اسناد نادرست و غیرواقعی برای به دست آوردن مجوزها یا انجام تراکنش‌های غیرقانونی است. همچنین، او به یک مورد داشتن اموال غیرقانونی تحت قانون عواید حاصل از جرایم سال ۲۰۰۲ نیز متهم شده است که به این معناست که او درآمدهایی را که از فعالیت‌های غیرقانونی به دست آورده، در اختیار داشته است.
برخورد قانونی جدی
اوسونکویا در تاریخ ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۳ برای اولین بار در دادگاه حاضر خواهد شد و باید در برابر اتهامات مطرح‌شده پاسخگو باشد. خانم ترس چمبرز، مدیر مشترک اجرایی بخش اجرای قوانین و نظارت بر بازارهای FCA، در بیانیه‌ای اظهار داشت:
“اگر شما به صورت غیرقانونی یک خودپرداز ارز دیجیتال راه‌اندازی کرده‌اید، ما شما را متوقف خواهیم کرد. […] اگر از خودپردازهای ارز دیجیتال استفاده می‌کنید، شما مستقیماً پول خود را به دست جنایتکاران می‌دهید. مجرمان می‌توانند از خودپردازهای ارز دیجیتال برای پولشویی در سطح جهانی سوءاستفاده کنند.”
این بیانیه به وضوح نشان می‌دهد که FCA در برخورد با فعالیت‌های غیرقانونی در حوزه ارزهای دیجیتال جدی است و تلاش دارد تا با مجرمان در این بخش مقابله کند.
پرونده‌های مشابه
در حالی که اوسونکویا اولین فردی است که به دلیل راه‌اندازی شبکه‌ای از خودپردازهای ارز دیجیتال متهم شده است، این اولین پرونده جنایی در بریتانیا نیست که به دستگاه‌های خودپرداز ارز دیجیتال مرتبط است. در ماه آوریل ۲۰۲۳، فردی به نام «حبیب الرحمان» به دلیل راه‌اندازی یک دستگاه خودپرداز ارز دیجیتال به صورت غیرقانونی دستگیر شد. او نیز به جرم پولشویی ۳۰۰ هزار پوند (معادل ۳۹۲ هزار دلار) از طریق این دستگاه متهم شده است. رحمان هم اکنون با قرار وثیقه آزاد است و قرار است در تاریخ ۱۰ اکتبر در دادگاه حاضر شود.
وضعیت قانونی خودپردازهای ارز دیجیتال در بریتانیا
نکته مهم در این پرونده‌ها، وضعیت قانونی خودپردازهای ارز دیجیتال در بریتانیا است. در حال حاضر، هیچ دستگاه خودپرداز ارز دیجیتال به صورت قانونی در این کشور فعال نیست. در نوامبر ۲۰۲۱، شرکت GidiPlus به مدیریت اوسونکویا، برای ثبت به عنوان یک ارائه‌دهنده خدمات تبادل ارز دیجیتال اقدام کرد. با این حال، درخواست آن‌ها رد شد و پس از ارائه درخواست تجدیدنظر نیز موفق به کسب مجوز نشدند.
طبق قوانین موجود در بریتانیا، هرگونه فعالیت مرتبط با ارزهای دیجیتال باید تحت نظارت و مجوز رسمی FCA انجام شود. در ماه مارس ۲۰۲۲، FCA دستور تعطیلی تمامی خودپردازهای ارز دیجیتال بدون مجوز را صادر کرد. از آن زمان تاکنون، هیچ دستگاه خودپرداز ارز دیجیتال قانونی در این کشور وجود ندارد. این موضوع نشان‌دهنده تلاش جدی نهادهای نظارتی برای کنترل بازارهای ارز دیجیتال و جلوگیری از فعالیت‌های غیرقانونی است.
جمع‌بندی
با افزایش محبوبیت ارزهای دیجیتال و گسترش استفاده از آن‌ها در سطح جهانی، نظارت و قانون‌گذاری در این حوزه اهمیت بیشتری یافته است. پرونده‌های مشابه در کشورهای مختلف نشان‌دهنده این است که نهادهای نظارتی در تلاشند تا با فعالیت‌های غیرقانونی و پولشویی از طریق ارزهای دیجیتال مقابله کنند. پرونده اولومیده اوسونکویا و دیگر افرادی که به دلیل راه‌اندازی دستگاه‌های خودپرداز ارز دیجیتال دستگیر شده‌اند، تنها نمونه‌ای از این تلاش‌هاست. با توجه به عدم وجود دستگاه‌های خودپرداز ارز دیجیتال قانونی در بریتانیا، این کشور یکی از جدی‌ترین اقدامات را در کنترل بازارهای ارز دیجیتال به کار گرفته است و پیش‌بینی می‌شود که این روند در آینده نیز ادامه داشته باشد.
