در روزهای اخیر، شاهد انتشار بهروزرسانیهای BIOS توسط شرکای اینتل بودهایم که شامل اصلاحات میکروکدی برای پردازندههای Raptor Lake این شرکت هستند. این بهروزرسانیها به منظور جلوگیری از آسیب بیشتر به پردازندهها منتشر شدهاند، هرچند پردازندههایی که پیشتر دچار آسیب شدهاند، نیاز به تعویض دارند. این اخبار به طور رسمی از سوی اینتل در میان نبود و تنها وعدههایی مبنی بر انتشار این اصلاحات در “اواسط آگوست” شنیده میشد. اما اکنون اطلاعات جدیدی در این زمینه منتشر شده است.
در پستی در انجمنهای اینتل، این شرکت اعلام کرده است که در حال توزیع پچ میکروکدی 0x129 برای پردازندههای دسکتاپ نسل ۱۳ و ۱۴ خود است. این پچ برای رفع درخواستهای ولتاژ نادرست به پردازنده طراحی شده که باعث ایجاد ولتاژ عملیاتی بالا میشد. به طور خلاصه، مشکلات پایداری عمدتاً به دلیل درخواستهای بیش از حد ولتاژ از سوی پردازندهها به VRM (ماژول تنظیم ولتاژ) بود که این امر باعث افزایش دما و در نهایت منجر به آسیب فیزیکی به پردازندهها میشد.
این سومین بهروزرسانی اینتل برای رفع این مشکل است و امیدواریم که آخرین آن باشد. در ابتدا، اینتل مشکل را به شرکای مادربرد خود نسبت داد و اعلام کرد که این شرکا تنظیمات نادرستی را برای پردازندهها انتخاب کردهاند. اینتل توصیه کرده بود که کاربران به صورت دستی تنظیمات توان را بر اساس پیشنهادات این شرکت تنظیم کنند. هرچند این اقدامات کمککننده بود، اما مشخص شد که مشکل بزرگتری وجود دارد.
پس از تحقیقات بیشتر، اینتل باگ جدیدی در ویژگی Enhanced Thermal Velocity Boost (یا eTVB) در پردازندههای Core i9 خود کشف کرد که باعث میشد پردازندهها ولتاژ بیش از حد درخواست کنند. این باگ تنها پردازندههای Core i9 را تحت تأثیر قرار میداد، اما میتوان گفت که همین باگ باعث شده بود که بیشتر آسیبها در این دسته از پردازندهها رخ دهد. در ژوئن، یک بهروزرسانی میکروکدی برای رفع این مشکل منتشر شد.
اکنون، بهروزرسانی جدید به رفع باگی پرداخته است که باعث تجمع “رویدادهای ولتاژ بالا” در پردازندهها میشد. این مسئله باعث میشد که مقدار Vmin یا حداقل ولتاژ پردازندهها به تدریج افزایش یابد. اینتل به طور دقیق از تأثیرات این مشکل یا مکانیسم خاص آن صحبت نکرده است، اما نتیجه نهایی واضح است: بسیاری از کاربران با خرابیهای نرمافزاری و سیستمعامل روبهرو شدهاند.
نکته جالب توجه این است که اینتل اعلام کرده که بررسیهای بیشتری در این زمینه انجام خواهد داد و به دنبال اقدامات بیشتری برای کاهش این مشکل خواهد بود. این شرکت تا پایان ماه آگوست اطلاعات بیشتری را ارائه خواهد داد و احتمالاً یک بهروزرسانی میکروکدی دیگر را نیز منتشر خواهد کرد. اما کاربران نباید منتظر بمانند، زیرا این بهروزرسانی BIOS میتواند به معنای نجات پردازنده آنها باشد.
در مورد تأثیرات این بهروزرسانی بر عملکرد، ممکن است نگرانیهایی وجود داشته باشد. اینتل اعلام کرده که در آزمایشات داخلی خود، تأثیر این بهروزرسانی بر عملکرد پردازنده در تستهایی مانند ۳DMark، WebXPRT 4، Cinebench و Blender “در محدوده تغییرات طبیعی تستها” است. این به این معناست که احتمالاً کاربران متوجه کاهش عملکرد نخواهند شد. اینتل همچنین تأکید کرده که در بازیهایی مانند Cyberpunk 2077، Shadow of the Tomb Raider و Total War Warhammer III نیز تأثیر قابل توجهی بر عملکرد مشاهده نشده است، هرچند در بازی Hitman 3 که چندین رشته پردازشی سنگین دارد، کاهش عملکرد قابل توجهی دیده شده است.
اما یک نکته مهم این است که آزمایشات اینتل با تنظیمات پیشفرض پردازنده انجام شده است. اگر شما از پردازنده Raptor Lake در یک مادربرد حرفهای استفاده میکنید، احتمالاً عملکرد بهتری نسبت به تنظیمات پیشفرض دارید، به خصوص اگر محدودیتهای توان را باز کرده باشید یا ولتاژهای غیر ایمن را تنظیم کرده باشید. این بهروزرسانی میکروکدی ممکن است تأثیر زیادی بر عملکرد نداشته باشد، اما محدود کردن مصرف توان به مقادیر پیشنهادی اینتل قطعاً میتواند تأثیرگذار باشد.
در نهایت، نظر ما این است که یک پردازنده کارآمد با ۹۷ درصد عملکرد، بسیار بهتر از یک پردازنده ناپایدار با ۱۰۰ درصد عملکرد است، اما برخی از کاربران در این مورد نظرات مختلفی دارند. در این میان، یک شکایت دستهجمعی در حال شکلگیری است و دلیل آن هم واضح است؛ اگر شما هزینهای برای خرید یک پردازنده با سطح عملکرد مشخص پرداخت کردهاید یا بر اساس بررسیهای اولیه اقدام به خرید کردهاید، ممکن است احساس کنید که دچار خسارت شدهاید. ما در حال بررسی تأثیرات احتمالی این بهروزرسانیها بر عملکرد پردازندهها هستیم و ممکن است به زودی اطلاعات جدیدی در این زمینه منتشر کنیم.
این خبر نشاندهنده اهمیت بهروزرسانیهای نرمافزاری در حفظ سلامت و عملکرد صحیح سختافزار است و کاربران باید همیشه بهروزرسانیهای مهمی مانند این را در اسرع وقت انجام دهند تا از مشکلات احتمالی جلوگیری کنند.