مذاکرات بین مقاومت فلسطین و رژیم اسرائیل که با میانجی‌گری کشورهای مصر، قطر و آمریکا در جریان است، همچنان با موانع و چالش‌های جدی روبروست. اگرچه انتظار می‌رفت که این مذاکرات به نتیجه‌ای مثبت منجر شود، اما گزارش‌ها حاکی از آن است که بار دیگر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم اسرائیل، با ایجاد موانع جدید، روند مذاکرات را به پیچیدگی بیشتری سوق داده است.
به گزارش وی دنج و به نقل از سایت خبری پرسون، دور دوم مذاکرات بین مقاومت فلسطین در غزه و رژیم اسرائیل که با میانجی‌گری کشورهای مصر، قطر و آمریکا به میزبانی قاهره برگزار شد، این هفته به پایان رسید. این مذاکرات که بعد از دور اول آن در دوحه برگزار شد، در ابتدا با امیدواری‌های زیادی همراه بود. اظهارات آمریکایی‌ها و سایر میانجی‌ها نیز به نوعی نویدبخش نتایج مثبتی از این مذاکرات بود. اما برخلاف انتظار، این دور از مذاکرات نیز بدون دستیابی به نتیجه‌ای مشخص به پایان رسید.
روزنامه یدیعوت آحارونوت، روزنامه‌ای معتبر در اسرائیل، در گزارشی به نقل از دو منبع امنیتی رژیم اسرائیل که از روند مذاکرات آگاه بودند، اعلام کرد که نتانیاهو بار دیگر زمان مذاکرات را هدر داده است. این منابع امنیتی تأکید کردند که نتانیاهو تیم مذاکره‌کننده خود را مکلف کرده بود تا در نشست قاهره پیشنهادی در ارتباط با محور «نتساریم» ارائه کنند؛ پیشنهادی که پیشتر از سوی حماس و میانجی‌ها رد شده بود.
پیشنهاد نتانیاهو و موانع آن
بنا به گزارش یدیعوت آحارونوت، پیشنهاد نتانیاهو شامل حفر کانال‌های آبی پهنی در اطراف نتساریم بود. این کانال‌ها به گونه‌ای طراحی شده بودند که مانع عبور خودروها می‌شدند و خودروهایی که از جنوب نوار غزه به سمت شمال حرکت می‌کردند را به نوار حائل امنیتی اسرائیل هدایت می‌کردند. این نوار حائل تا دیوار حائل در مرز غزه (در شرق) امتداد داشت و هدف آن کنترل و بازرسی خودروها قبل از ورود به شمال غزه بود.
این پیشنهاد نتانیاهو به دلایل متعددی از دستور کار نشست‌های مذاکرات خارج شد. از جمله این دلایل، مدت زمان زیادی که برای اجرای آن نیاز بود، ویرانی منطقه‌ای که این نوار حائل ایجاد می‌کرد، و ازدحام شدید در روند حرکت فلسطینیان بود. علاوه بر این، حماس و میانجی‌ها به طور کلی با این پیشنهاد مخالفت کردند.
یدیعوت آحارونوت همچنین گزارش داد که تیم مذاکره‌کننده اسرائیل به نتانیاهو اعلام کرده بود که به شدت با این پیشنهاد مخالف است. با این حال، نتانیاهو همچنان بر ارائه این پیشنهاد به واسطه‌ها پافشاری کرد، حتی با علم به اینکه این پیشنهاد احتمالا دوباره رد خواهد شد.
تأثیرات منفی بر روند مذاکرات
این اقدامات نتانیاهو باعث شده تا مذاکرات به جای پیشرفت، وارد یک گرداب پیچیده و بی‌پایان شود. ارتش رژیم اسرائیل نیز از این پیشنهاد حمایت کرده بود و در ماه مارس گذشته، موضع خود را در ارتباط با سلاح‌هایی که ممکن است فلسطینیان به شمال غزه منتقل کنند، تغییر داده بود. این منطقه به دلیل وجود سلاح‌های زیرزمینی به یکی از نقاط حساس تبدیل شده و ارتش اسرائیل به تدریج موضع خود در خصوص عقب‌نشینی نظامیان از محور نتساریم را تغییر داده است.
یکی از منابع امنیتی اسرائیل به یدیعوت آحارونوت گفته است: «من نمی‌دانم سنوار (رئیس جدید حماس) به دنبال چیست؛ وزرایی در کابینه اسرائیل وجود دارند که معتقدند او فقط به دنبال جنگ منطقه‌ای است و توافق برای او مناسب نیست. من از این باور مطمئن نیستم، اما می‌دانم که سنوار زمانی که به توافق تبادل اسرا در ماه نوامبر گذشته دست یافت، خوش‌بین بود؛ آن زمان او معتقد بود که اسرائیل هرگز درگیری را از سر نخواهد گرفت و هنگامی که شنید اسرائیل درگیری را از سر خواهد گرفت، ناراحت شد. در آن موقع مشخص بود که آتش‌بس دائمی اولویت اول است. به نظرم اکنون هم وضعیت به همان نحو است.»
نقش نتانیاهو در به تأخیر انداختن توافق
این گزارش‌ها نشان می‌دهد که نتانیاهو با طرح پیشنهادات جدید و مانع‌تراشی در روند مذاکرات، به دنبال طولانی کردن مذاکرات است. این تاکتیک‌ها به ویژه در شرایطی که احتمال دستیابی به توافق وجود دارد، باعث شده تا مذاکرات به جای رسیدن به یک نتیجه ملموس، به تأخیر بیفتد.
پس از فشارهای شدید به نتانیاهو قبل از آماده کردن طرح پیشنهادی ارائه شده در بیست و هفتم مه، وی با عقب‌نشینی رژیم اسرائیل در موضوع بازرسی از خودروها یا باقی ماندن نیروها موافقت کرد و مقرر شد که حماس اعلام کند کسانی که به شمال نوار غزه منتقل می‌شوند، افراد غیرمسلح هستند. اما به دنبال موافقت حماس با بیشتر بندهای مربوط به پیشنهاد آتش‌بس، نتانیاهو به تیم مذاکره‌کننده خود دستور داد که اعلام کنند نحوه اطمینان از عدم عبور افراد مسلح با موافقت طرف‌های میانجی در مذاکرات مقرر خواهد شد. این مسئله باعث شد که موضوع مجددا مورد مذاکره قرار گیرد و مذاکرات وارد مرحله‌ای جدید از پیچیدگی شود.
پیامدهای آینده
به نقل از منابع امنیتی بلندپایه اسرائیلی، دفتر نتانیاهو تصمیم گرفته به مسئله حفر کانال‌های آبی در اطراف محور نتساریم و نیز بازرسی در نوار حائل حول این منطقه بازگردد. این کار منجر به تداوم مذاکرات برای ماه‌های طولانی بدون دستیابی به هدف نهایی خواهد شد.
این منابع همچنین اعلام کردند که هر بار که مذاکرات به نقطه‌ای می‌رسد که به نظر می‌رسد توافقی نزدیک است، نتانیاهو مانع جدیدی ایجاد می‌کند. این تاکتیک‌ها باعث شده که مذاکرات همچنان در یک دور باطل ادامه یابد و هیچ‌گونه پیشرفتی حاصل نشود.
نتیجه‌گیری
با توجه به رفتار نتانیاهو در مذاکرات و مانع‌تراشی‌های متعدد او، به نظر می‌رسد که دستیابی به یک توافق جامع و پایدار میان رژیم اسرائیل و جنبش حماس همچنان دور از دسترس است. این وضعیت نه تنها به طولانی شدن مذاکرات منجر شده، بلکه امیدها برای دستیابی به یک صلح پایدار را نیز به شدت تضعیف کرده است.
منطقه همچنان در حالتی از انتظار و نگرانی به سر می‌برد و چشم‌انداز صلح همچنان مبهم باقی مانده است. باید دید که آیا میانجی‌ها می‌توانند نتانیاهو را متقاعد کنند که از مانع‌تراشی دست بردارد و مذاکرات را به سمت یک نتیجه مثبت و پایدار هدایت کند یا خیر. تا آن زمان، این دور باطل مذاکرات به احتمال زیاد ادامه خواهد داشت و چشم‌انداز صلح همچنان در هاله‌ای از ابهام خواهد ماند.
