نشست مشترک اعضای کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی با رئیس و اعضای هیأت عامل صندوق توسعه ملی به منظور بررسی آخرین وضعیت منابع و مصارف صندوق توسعه ملی و رفع چالش‌های موجود برگزار شد. در این جلسه، مهدی غضنفری، رئیس صندوق توسعه ملی و غلامرضا تاجگردون، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی، به همراه دیگر اعضای این کمیسیون به بحث و تبادل نظر در خصوص مشکلات و چالش‌های موجود و راهکارهای مقابله با آن‌ها پرداختند.
دسترسی سریع به مطالب
بررسی وضعیت صندوق توسعه ملی
در این نشست، مهدی غضنفری ضمن تشکر از توجه اعضای کمیسیون برنامه و بودجه به موضوعات مرتبط با صندوق توسعه ملی، به بررسی چالش‌های اساسی این نهاد پرداخت. او سه چالش اصلی پیش روی صندوق را برشمرد و به ضرورت اصلاح نوع نگاه به وظایف و مأموریت‌های این نهاد مهم اقتصادی اشاره کرد.
غضنفری معتقد است که صندوق‌های ثروت در کشورهای مختلف وظایف و مأموریت‌های متفاوتی دارند که درک آن‌ها برای تصمیم‌گیران اهمیت ویژه‌ای دارد. او هشدار داد که عدم شناخت درست از این مأموریت‌ها ممکن است منجر به پیگیری موضوعات نادرست به جای مسائل اصلی و ضروری شود. به گفته او، اولین کاری که در مسیر حکمرانی توسعه باید انجام شود، درک صحیح از مأموریت‌های صندوق‌های ثروت است؛ زیرا همین عدم درک می‌تواند باعث ایجاد انتظاراتی نامعقول از این نهاد مالی شود.
چالش‌های اصلی صندوق توسعه ملی
غضنفری در ادامه نشست به سه چالش اصلی که صندوق توسعه ملی با آن‌ها مواجه است اشاره کرد و بر ضرورت یافتن راهکارهایی برای مقابله با این مشکلات تأکید کرد.
۱. درک ناکافی از مأموریت‌های صندوق توسعه ملی
غضنفری به عنوان اولین چالش، به درک ناکافی برخی از مسئولان و مراجع تصمیم‌گیر در دولت و مجلس از مأموریت‌ها و کارکردهای صندوق توسعه ملی اشاره کرد. او بر این باور است که بسیاری از تصمیم‌گیران به دلیل شناخت ناکافی از مفاهیم ثروت و سرمایه‌گذاری، انتظاراتی از صندوق دارند که در شرح وظایف آن جایگاهی ندارد. او تأکید کرد که تصمیم‌گیران باید به جای تمرکز بر موضوعات فرعی، به مسائل اصلی مانند توسعه و حفظ سهم نسل‌های آینده توجه کنند.
او پیشنهاد داد که کارگروهی مشترک از اعضای کمیسیون برنامه و بودجه و مسئولان صندوق توسعه ملی تشکیل شود تا مفاهیم مربوط به صندوق‌های ثروت را بازتعریف کرده و به راهکارهایی برای حل مشکلات موجود دست یابند.
۲. استفاده از منابع صندوق برای جبران کسری بودجه
یکی از چالش‌های مهمی که غضنفری به آن اشاره کرد، استفاده از منابع صندوق توسعه ملی برای جبران کسری بودجه دولت است. او تصریح کرد که منابع صندوق نباید به عنوان ابزاری برای تأمین بودجه جاری کشور مورد استفاده قرار گیرد. به گفته او، مجلس و دولت باید پاسخگوی این موضوع باشند که چرا منابع ارزی صندوق به کسری بودجه اختصاص می‌یابد.
غضنفری خاطرنشان کرد که تصویب بودجه‌ای فراتر از توان ارزی کشور، دولت را مجبور می‌کند تا برای تأمین منابع خود از صندوق توسعه ملی برداشت کند. او از نمایندگان مجلس خواست که در هنگام تدوین و تصویب بودجه، دقت بیشتری به خرج دهند و از تصویب بودجه‌های غیرواقعی که منجر به کسری بودجه می‌شود، خودداری کنند.
۳. نیاز به سرمایه‌گذاری در بخش نفت و گاز
به عنوان سومین چالش و مهم‌ترین مسئله پیش روی صندوق، غضنفری به موضوع سرمایه‌گذاری در بخش نفت و گاز اشاره کرد. او تأکید کرد که یکی از مهم‌ترین وظایف صندوق توسعه ملی باید سرمایه‌گذاری در این بخش باشد تا درآمدهای ارزی کشور افزایش یابد. به گفته او، میادین مشترک نفت و گاز ایران در حال حاضر به سرعت توسط کشورهای همسایه استخراج می‌شود و اگر ایران نتواند سرمایه‌گذاری لازم را در این زمینه انجام دهد، بخش قابل‌توجهی از این منابع از دست خواهد رفت.
غضنفری به نهادهای تصمیم‌گیر انتقاد کرد که چرا از منابع صندوق برای سرمایه‌گذاری در این بخش استفاده نمی‌شود و به جای آن، به مسائل فرعی پرداخته می‌شود. او تأکید کرد که سرمایه‌گذاری در نفت و گاز سریع‌ترین راه برای افزایش درآمدهای ارزی و تقویت صندوق توسعه ملی است.
عملکرد صندوق‌های ثروت جهانی
غضنفری در بخش دیگری از سخنان خود به عملکرد صندوق‌های ثروت در کشورهای دیگر مانند نروژ، چین و امارات اشاره کرد. او گفت که این صندوق‌ها با استفاده از سرمایه‌گذاری‌های هوشمندانه و مدیریت مناسب، توانسته‌اند منابع قابل‌توجهی را تحت مدیریت خود قرار دهند و نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشورشان ایفا کنند. غضنفری تأکید کرد که صندوق توسعه ملی ایران نیز باید با الگوبرداری از این نهادها، تلاش کند تا منابع خود را افزایش داده و از آن‌ها برای توسعه کشور استفاده کند.
پیشنهاد کارگروه مشترک
در پایان نشست، غلامرضا تاجگردون، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، از پیشنهاد غضنفری برای تشکیل کارگروهی مشترک میان کمیسیون برنامه و بودجه و صندوق توسعه ملی استقبال کرد. او تأکید کرد که این کارگروه می‌تواند به عنوان بازویی برای حمایت از صندوق توسعه ملی و افزایش نقش آن در پروژه‌های توسعه‌ای کشور عمل کند.
اعضای کمیسیون نیز از این پیشنهاد حمایت کرده و بر اهمیت سرمایه‌گذاری صندوق در بخش نفت و گاز تأکید کردند. آن‌ها معتقد بودند که تقویت صندوق توسعه ملی و ایجاد منابع پایدار ارزی می‌تواند به اقتصاد کشور کمک شایانی کند.
