دو غول بزرگ فناوری، متا (Meta) و اسپاتیفای (Spotify)، به تازگی نگرانی‌های خود را در مورد قوانین سخت‌گیرانه هوش مصنوعی (AI) در اتحادیه اروپا مطرح کرده‌اند. مارک زاکربرگ، مدیرعامل متا، و دانیل اک، مدیرعامل اسپاتیفای، در بیانیه‌های مشترکی که در روز جمعه منتشر شد، از رویکرد اتحادیه اروپا به تنظیم مقررات هوش مصنوعی، به ویژه در زمینه توسعه هوش مصنوعی متن‌باز (Open-Source AI) انتقاد کردند.
دسترسی سریع به مطالب
چالش‌های قوانین سخت‌گیرانه هوش مصنوعی در اتحادیه اروپا
اساس استدلال این دو مدیرعامل، این است که محیط نظارتی فعلی در اتحادیه اروپا مانع نوآوری و پیشرفت در حوزه هوش مصنوعی می‌شود. آنها معتقدند که مقررات سخت‌گیرانه حریم خصوصی که به ویژه در مورد استفاده از داده‌های عمومی برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی اعمال می‌شود، توانایی شرکت‌های اروپایی را برای رقابت در سطح جهانی کاهش می‌دهد.
زاکربرگ و اک هر دو تاکید دارند که محدودیت‌های موجود در قوانین اتحادیه اروپا باعث می‌شود که توسعه هوش مصنوعی در اروپا کندتر از سایر نقاط جهان پیش برود. به عبارت دیگر، شرکت‌های اروپایی نمی‌توانند از ظرفیت‌های کامل هوش مصنوعی بهره‌مند شوند و این موضوع می‌تواند به کاهش رقابت‌پذیری آنها منجر شود.
نگرانی‌های اسپاتیفای برای اکوسیستم خلاقیت
اسپاتیفای، که به عنوان یکی از پیشروان در استفاده از هوش مصنوعی برای شخصی‌سازی تجربه کاربران در صنعت پخش موسیقی شناخته می‌شود، نگرانی‌های مشابهی را مطرح کرده است. دانیل اک، مدیرعامل اسپاتیفای، به این نکته اشاره کرده که هوش مصنوعی نقشی اساسی در موفقیت این پلتفرم داشته است و به اسپاتیفای اجازه داده تا تجربه‌ای بسیار شخصی‌سازی‌شده را به کاربران خود ارائه دهد.
اما اک نیز نگران است که قوانین فعلی اتحادیه اروپا ممکن است توسعه هوش مصنوعی متن‌باز را که برای رشد آینده صنعت پخش موسیقی و اکوسیستم خلاقیت به طور کلی حیاتی است، کندتر کند. او تأکید می‌کند که اگرچه حفظ حریم خصوصی کاربران بسیار مهم است، اما باید توازنی بین حفظ حریم خصوصی و اجازه به شرکت‌ها برای نوآوری و توسعه برقرار شود.
مدل‌های هوش مصنوعی متا تحت تاثیر قوانین
متا، شرکت مادر فیسبوک و اینستاگرام، نیز به طور ویژه‌ای در مورد چالش‌هایی که تحت تاثیر قوانین اتحادیه اروپا با آنها مواجه است، صحبت کرده است. زاکربرگ اعلام کرده که متا به دلیل عدم وجود قوانین روشن در مورد چگونگی استفاده از داده‌های عمومی کاربران فیسبوک و اینستاگرام برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی، نتوانسته است از این داده‌ها بهره‌برداری کند.
متا معتقد است که این مسئله، توسعه هوش مصنوعی در اروپا را در مقایسه با دیگر مناطق جهان در موقعیت نامساعدی قرار می‌دهد، چرا که در دیگر مناطق، دسترسی به داده‌ها برای آموزش هوش مصنوعی به راحتی امکان‌پذیر است. در یک پست وبلاگی، متا اعلام کرد: “در کوتاه مدت، تاخیر در استفاده از داده‌هایی که به طور روتین در دیگر مناطق استفاده می‌شود، به این معناست که قدرتمندترین مدل‌های هوش مصنوعی نمی‌توانند دانش جمعی، فرهنگ و زبان‌های اروپا را منعکس کنند و اروپایی‌ها نیز نمی‌توانند از جدیدترین محصولات هوش مصنوعی بهره‌مند شوند.”
تاخیر در عرضه مدل‌های جدید هوش مصنوعی متا
متا همچنین تایید کرده است که به دلیل ابهامات نظارتی، عرضه مدل‌های هوش مصنوعی جدید خود، از جمله مدل چندرسانه‌ای Llama که توانایی درک و تفسیر تصاویر را دارد، به تعویق خواهد افتاد. در تاریخ ۵ ژوئن، گروهی با نام None of Your Business (NYOB) با ۱۱ اعتراض به متا اعلام کردند که تغییرات پیشنهادی این شرکت در استفاده از داده‌های هوش مصنوعی ممکن است قوانین حفاظت از داده‌های اتحادیه اروپا را نقض کند، زیرا این تغییرات بدون رضایت کاربران انجام شده است. آنها خواستار اقدام فوری برای توقف این تغییرات شدند.
نتایج احتمالی اقدامات قانونی
در ماه ژوئیه ۲۰۲۳، گوگل نیز با اقدامات قانونی مشابهی مواجه شد، چرا که شاکیان ادعا کردند که سیاست‌های حریم خصوصی جدید این شرکت اجازه می‌دهد از داده‌های گسترده‌ای، از جمله محتوای دارای حق‌کپی، در توسعه هوش مصنوعی استفاده شود.
این موارد نشان‌دهنده‌ی چالش‌های پیش روی شرکت‌های فناوری در تطبیق با مقررات سخت‌گیرانه اتحادیه اروپا در حوزه هوش مصنوعی است. اگرچه این قوانین با هدف حفظ حریم خصوصی و جلوگیری از سوءاستفاده از داده‌های کاربران تدوین شده‌اند، اما باید توجه داشت که مقررات بیش از حد سخت‌گیرانه می‌تواند نوآوری و پیشرفت را محدود کند و به شرکت‌ها اجازه ندهد تا از پتانسیل کامل هوش مصنوعی بهره‌برداری کنند.
نتیجه‌گیری
مخالفت‌های متا و اسپاتیفای با قوانین سخت‌گیرانه هوش مصنوعی در اتحادیه اروپا، نشان‌دهنده‌ی نگرانی‌های عمیق این شرکت‌ها در مورد تاثیر این قوانین بر نوآوری و رقابت‌پذیری جهانی است. این دو شرکت معتقدند که اگرچه حفظ حریم خصوصی بسیار مهم است، اما نیاز است تا توازنی بین قوانین و اجازه به شرکت‌ها برای نوآوری برقرار شود.
با توجه به اینکه اتحادیه اروپا در حال تدوین و به‌روزرسانی مقررات هوش مصنوعی است، باید دید که آیا این قوانین به گونه‌ای تغییر خواهند کرد که همزمان با حفظ حریم خصوصی، به شرکت‌ها اجازه دهند تا از ظرفیت‌های کامل هوش مصنوعی بهره‌برداری کنند یا خیر. در هر صورت، تصمیمات نهایی اتحادیه اروپا می‌تواند تاثیرات گسترده‌ای بر روی آینده هوش مصنوعی در این منطقه و همچنین بر روی رقابت جهانی در این حوزه داشته باشد.
